KOMBİNEZON : Kombinezon,zorunlu hamleler dizisidir.Kombinezonu oluşturan ve bir birini izleyen hamleler  bir veya  daha fazla feda içerir.Kombinezonun amacı mat etmek  materyal yada pozisyon üstünlüğüne  ulaşmaktır.Kombinezonda feda zorunludur.Satranç tarafların mantık mücadelesidir ve her hamle her devam yolu kendine özgü bir fikir taşır.

FİL KOMBİNEZONLARI : Fil uzun menzilli bir alettir. Fil kendi alanından rakip alandaki mücadeleye aktif olarak katılabilir Filin en büyük yetersizliği aynı renk karelerde hareket etmesidir.

H7(h2) DE FİL FEDASI : H7(H2) de fil fedası ardından at ve vezirle atak başlatmak  tipik bir kombinezon çeşididir.

AT KOMBİEZONLARI : Ata ait kombinezon temaları çatal ve rakip aletlerin hareket alanlarını  daraltmaktır.

PİYON KOMBİNEZONLARI : Piyon kombinezonların birçoğu  vezire terfi veya çatal ile ilgilidir.

AĞIR ALET (VEZİR VE KALE)KOMBİNEZONLARI : Ağır aletlerin karakterislik özelliği açık dikeylerde ve 1. 2. 7. 8. Yataylarda çok etkili olmalarıdır. En tipik kombinezonlar şahın son yatayda olduğu  ve gidebileceği kare olmadığı konumlarda ortaya çıkar.

ALETLERİN İŞBİRLİĞİNE DAYANAN TİPİK KOMBİNEZONLAR :  Aletlerle ortaklaşa planlanan hamlelerdir.

SÜRÜKLEME  KOMBİNEZONLARI : Geniş hacimli konumların genel teorik sınıflandırmasına  temel teşkil eder.

KUŞATMA (ABLUKAYA ALMA BLOKE ETME) KOMBİNEZONLARI : Amaç rakip aletin hareket alanını daraltmak sınırlandırmaktır.bir çoğunda kuşatılan alet şahtır.

SAPTIRMA KOMBİNEZONLARI : rakip taşları başka karelere gitmeye zorlayarak  savunma görevinden uzaklaştırmaktır.

HAT AÇMA KOMBİNEZONLARI : Kazandıran hamleyi yapmamızı  engelleyen veya  hedefe giden yolda  engel olarak duran aletlerimizin feda edilmesine dayanır.

ÖRTME(PERDELEME)KOMBİNEZONLARI :Alet feda ederek rakibin aletleri arasındaki işbirliğini bozmaktır.Fedayı kabul eden tarafın diğer aletlerinin yolu kesilir etki alanları daraltılır.

SAVUNMANIN YOK EDİLMESİ KOMBİNEZONLARI : Feda yardımıyla savunmada görevli  rakip taşları ortadan kaldırmaktır.Neticede rakibin bir başka aleti yada karesi savunmasız kalır.

KARELERİ ELE GEÇİRME KOMBİNEZONLARI : Tehdit altında olan aletin feda edilmesi düşüncesi yatar.Fedanın amacı  önemli karelerin ele geçirilmesidir.

TAHRİP ETME(YIKMA) KOMBİNEZONLARI : Tahrip etme kombinezonları  çoğunlukla rok yapan şaha karşı feda yardımıyla rakip şahın piyon korunağını bozmayı amaçlar.

BİRDEN ÇOK TEMA (  FİKİR)İÇEREN KOMBİNEZONLAR : Bir çok kombinezonda tek bir fikir kullanılmamakta birkaç fikir birleştirilmektedir.

TUZAK : Düşünmeyi ve türetmeyi  seven oyuncu için  tuzak çok güçlü ve etkili bir araçtır kazama sürecini kısalta bilir veya zor durumda oyunu  eşitleye bilir  uzaklar fedalı veya fedasız olabilir  rakip farkında olmadan tuzağa düşerse ardından kombinezon gelir

YUKARIDA YAZILANLARI UYGULAMAK VE ANLAMAK İÇİN YENMEK VE YENİLMEYE ALDIRMADAN HER ZAMAN DÜŞÜNEREK OYNAMANIN ÖNEMİ ÇOKTUR.  

Kurslarımız  

Öğrenciler üzerinde yapılan araştırmaların çoğu, etkin düşünme, problem çözme, zihni disipline edebilme, kazanma veya kaybetme ile başedebilme gibi becerileri edinmelerinde satranç’ın önemini göstermektedir. 

Satranç, zihinsel etkilerinin yanısıra başkalarına saygılı olma, sabır ve farklı bakış açılarını kabullenme gibi kişisel ve toplumsal değerlerini de güçlendirmektedir. 

Bizler bu bilgiler ışığında satranç’ı öğrenme, öğretme, paylaşma, yaratma, rekabet etme, eğlenme, disiplin, kendi başına çalışma ve bilgi üretme aracı olarak görüyor ve hem yarışma hem de boş zamanları değerlendirme etkinliği olarak çocuklarımıza ve herkese kazandırmak istiyoruz. 

Her seviyede ve her yaşa uygun sınıflar ve kişiye özel eğitim progamlarının yanısıra sürekli ve çeşitli turnuvalarla en önemli eksikliğimiz olan pratik yapma fırsatını tüm satranç severlere sunmak dileğindeyiz.   

Neden Satranç 

Satranç karmaşık ve kontralar üzerine kurulu bir oyundur. Oyun belirli kurallar üzerine kurulu olsada hayal gücü ve yaratıcılık ister. Oyuncular ileriyi düşünerek o anı oynarlar. Zorlu matematik veya fen problemleri kadar iddialı ama eğlencelidir. Düşünülerek adım adım ilerlenir ama cazibesi........ Satranç karmaşık ve kontralar üzerine kurulu bir oyundur. Oyun belirli kurallar üzerine kurulu olsada hayal gücü ve yaratıcılık ister. Oyuncular ileriyi düşünerek o anı oynarlar. Zorlu matematik veya fen problemleri kadar iddialı ama eğlencelidir. Düşünülerek adım adım ilerlenir ama cazibesi heyecandır. Belkide bu olağanüstü dengeleri oluşturan zıtlıklar nedeniyle satranç çocuklar için mükemmel bir spordur (oyundur). 

ÇOCUKLAR ÜZERİNDE ETKİLERİ NELERDİR?

Satranç 2 bin yıldır var olmasına rağmen eğitimde değerli bir araç olarak kullanılabilmesi yeni yeni kavranılmaktadır. 1997 yılında yapılan araştırmalar matematik, fen ve okuma alanlarında görülen başarıların arkasındaki gizli başarının satranc sporuna ait olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte kavrama yeteneğindeki ciddi gelişmenin yanısıra bilgiye ve mantığa dayalı çıkarımlarda, varsayım, stratejik düşünebilme, mantık, geleceği kurgulama ve karar verme gibi alanların gelişiminde satranç çok önemli rol oynamaktadır. Zihin ile ilgili konular dışında, satranç sporunun : kişisel değerleri güçlendirme, başkalarına saygılı olma, sabır ve farklı bakış açılarını kabullenebilme gibi sosyal davranışların üzerinde de etkisi çok önemlidir.

Yine yapılan araştırmalar göstermiştir ki satranç sporu için gerekli olan beceriler dil öğrenmek için gerekli olan becerilerle benzerlik göstermektedir. Özetle, teknik bilgi ( taşların ve hareketlerinin öğrenilmesi, açılışlar ve diğer yöntemler) ve bu bilginin uygulanmasından ibarettir. Edinilen bilgi eğitim ve deneysel geri bildirimle desteklenerek geliştirilir. Öğrencilerin otomatik olarak daha karmaşık düşünme becerilerini kazanması sağlanır. Bilimadamları, matematikçiler ve satranç sporcuları arasında yapılan karşılaştırmalarda düşünme tarzlarının yeni fikirlerden çok kaliteli yaratıcılık şeklinde olduğu gözlenmiştir. 

Satranç, eskinin yeni çağdaş kültüre en değerli hediyesidir. Bu değer zaman içinde karşılaştığımız her sınıf insan ile, konuşulan her dilde, tüm uluslarda, hem erkek hemde kadınlar tarafından test edilmiş yegane olgudur. Öylesine nadir bir değerdir ki ; öğrenme, öğretme, paylaşma, yaratma, rekabet etme, eğlenme, başkalarına ve kendimize zarar vermeden faaliyette bulunduğumuz tek aktivitedir. Satranç bütün bu akviteleri içine alır ve bunun karşılığında yalnızca istediği : Meraktır.  

Okullarda Satranç 

Satranç okullarda neden olmalı ?

Amerikan satranç okulundan Satranç eğitmeni Jerry Meyers’in yazısıdır. (Çeviri: C. Tamer Korman)

1) Tarihçe.

Satranç Hindistan’da tahmini 1500 yıl önce bulunmuş klasik bir strateji sporu(oyunu)dur. Efsaneye göre Hindistan hükümdarı danışmanlarına, çocuklarının savaşta iyi düşünen başarılı birer general olmaları için bir yol bulmaları talimatını vermiştir. Satranç bunun sonucunda 

Satranç okullarda neden olmalı ?

Amerikan satranç okulundan Satranç eğitmeni Jerry Meyers’in yazısıdır. (Çeviri: C. Tamer Korman)

1) Tarihçe.

Satranç Hindistan’da tahmini 1500 yıl önce bulunmuş klasik bir strateji sporu(oyunu)dur. Efsaneye göre Hindistan hükümdarı danışmanlarına, çocuklarının savaşta iyi düşünen başarılı birer general olmaları için bir yol bulmaları talimatını vermiştir. Satranç bunun sonucunda ortaya çıkmıştır. Keşfedildikten sonra satranç yüzyıllar boyunca dünyadaki tüm ülkelere yayılmıştır. Diğer tüm oyunlar unutulup, yokolup gitmiş ama satranç hala yaşamaktadır. 

2) Akademik faydalar

Biz satrancın akademik performans ile doğrudan ilişkili olduğunu düşündüğümüz için okullarda olması taraftarıyız. Satranç aşağıdaki yetenekleri kazandırıp geliştirdiği için çocukların zekalarını geliştirmektedir: Odaklanma (dikkat toplama) – Çocuklara dikkatle gözlemleme ve konsantre olmayı öğretir. Ne kadar zeki olurlarsa olsunlar olayları dikkatle izleyemezlerse doğru tepkileri vermezler. Gözünde canlandırma – Çocuklara bir seri olayı olmadan önce gözlerinde canlandırmayı öğretir. Öncelikle gözlerinde canlandırma yeteneklerini geliştirmek için taşlara dokunmadan sadece bir hamleyle başlayıp daha sonra birçok hamleyi beyinlerinde yapmaları birçok alıştırma ile sağlanır. İleriyi düşünme(görme) – Çocuklar bir hareketi yapmadan önce düşünmeyi öğrenirler. Biz kendilerine şimdi yapacağına gelecek tepkileri ve bu tepkilere karşı ne cevap vereceklerini sormalarını ve düşünmelerini sağlarız. Zaman içinde satranç sabırlı ve düşünceli olmayı öğretir. Seçenekleri değerlendirme – Çocuklar akıllarına gelen ilk şeyi yapmamayı öğrenirler. Alternatifler düşünmeyi değişik durumlarda alternatiflerin artı ve eksilerini değerlendirmeyi öğrenirler. Kuvvetli analiz – Çocuklar özel yada ardışık bir çok olayı değerlendirmeyi öğrenir. Olacaklar bana yardım mı eder yoksa zarar mı verir? Mantıklı düşünerek karar vermek her zaman ani tepkilerden daha iyidir. Kuramsal düşünme – Çocuklar periyodik olarak detayları bırakıp daha büyük resimi düşünmeyi öğrenirler. Aynı zamanda model oluşturmayı ve bu modeli farklı ama ilişkili durumlarda kullanmayı öğrenir. Planlama – Çocuklar uzun vadeli hedeflere odaklanmayı ve buna ulaşmak için adım adım ilerlemeyi öğrenirler. Aynı zamanda farklı gelişmeler karşısında planlarını tekrar gözden geçirip gerekli değişiklikleri yapmayı öğrenirler. Birçok farklı düşünceyle eşzamanlı uğraşmak – Çocuklar herhangi bir durumun kendilerini fazlasıyla zaptetmesi yerine değişik faktörleri aynı anda tartmayı, ölçmeyi öğrenirler. 

Bu yeteneklerin hiçbiri sadece satranca özgü olmamakla beraber tamamı oyunun parçalarını oluşturur. Satrancın en güzel yanlarından biri çocuğun zekasını kamçılayan bir eğitim metodu, yukarıdaki yetenekleri kazandırırken eğlenceli vakit geçirmelerini de sağlamasıdır. Sonuç olarak çocuklar kritik durumlarda iyi düşünme, daha iyi problem çözme ve bağımsız karar verme yeteneğini kazanırlar ve geliştirirler. 

3) Eğitim araştırmaları

Bu sonuçlara çeşitli araştırmalar sonucu ulaşılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’nın çeşitli bölgelerinde yapılan araştırmalarda, satrancın matematik ve okuma derslerindeki standart testlerde başarıyı artırdığı tesbit edilmiştir. 

New York Şehrinde 100 den fazla okul ve 3000 çocuk arasında yapılan bir programda İngilizce ve matematik derslerinde yüksek notlar alan öğrencilerin çoğunun satranç ile ilgili oldukları gözlenmiştir. Houston, Texas ve Bradford, Pennsylvania da yapılan çalışmalarda satrancın Watson Glaser kritik ve yaratıcı düşünme yeteneği testlerinde yüksek skorlar alınmasında faydalı olduğu tesbit edilmiştir. 

4) Sosyal Faydalar

Okullarda satranç, değişik din, dil, cinsiyet, ırktan öğrencileri biraraya getiren hep birlikte eğlenceli vakit geçirmelerini sağlayan bir köprüdür. Satranç kişisel arkadaşlıkları geliştiren ve aynı zamanda çocuklar takım halinde müsabakalarda diğer okullarla mücadele ederken okul ruhunu; geliştirir. Satranç aynı zamanda sportmenliği de öğretir. Başarı ile kazanmak veya defansa çekilirken bırakmadan mücadeleye devam etmeği de öğretir. Satrancın çocuklarda, motivasyonu yükselttiği, davranışları düzelttiği, kendine güveni ve katılımcılığı artırdığı yönünde çok fazla örnek vardır. Satranç pozitif sosyal açılım yaratmaktadır. Satranç kolaylıkla öğrenilen ve her yaş için eğlenceli mükemmel bir spordur. 

English .................... K  Q  R  B  Kt P   Castles

French  .................... R  D  T  F  C  P   Roq

Spanish ....................R  D  T  A  C  P   Enrog

German and Austrian . K  D  T  L  S      O-O (O)

Italian ..................... R  D  T  A  C      O-O (O)

Russian ................... KP F  L  C  K      O-O (O)

Dutch ......................K  D  T  L  P      O-O (O)

Scandinavian ............K  D  T  L  S      O-O (O)

Bohemian ................ K  D  V  S  J      O-O (O)

Hungarian ................K  V  B  F  H      O-O (O)

SATRANÇTA 64 ALTIN ÖĞÜT 

1Yaptığınız her hamlenin bir amacı olsun.   

2Rakibin her hamlesinin amacını anlamaya çalış. Oynadığı taşın gidebileceği yerlere bak.   

3Girişken ama amaçlı oyna. Gereksiz değiş tokuştan kaçın.   

4Rakibin stilini biliyorsan, bundan yararlan. Fakat sonunda, konuma göre oyna, rakibe göre değil.   

5Rakibin hamlelerini göz ardı etme.   

6Gereksiz yere şah çekme.  Anlamı varsa şah çek.   

7Rakibin bütün tehditlerine yanıt bul. Bunu yaparken kendi konumunu geliştir ve/veya karşı tehdit yap.   

8İnisiyatifi almaya çalış. Zaten varsa, onu koru. Yoksa ele geçirmeye çalış.   

9Değiş-tokuşlarda, en azından verdiğin kadar al.   

10Değiş-tokuşlarda, en değersiz taşla almaya başla, tabi başka bir taşla almak için geçerli bir neden yoksa.   

11Kayıplarını en aza indir. Taş kaybediyorsan, mümkün olduğunca az kaybetmeye çalış.   

12Taş kaybediyorsan, karşılığında olabildiğince çok almaya çalış.   

13Hata yaparsan, savaşmaktan vazgeçme. Rakip avantaj elde ettikten sonra gevşeyip, senin kurtulmana yol açabilir.   

14Kayıp durumda değilsen, hiçbir zaman, rakip senin tehdidini görmeyecek diye, riskli bir hamle yapma. Kayıp durumdaysan zaten kaybedecek bir şeyin kalmadığı için bunu yapabilirsin.   

15Kendi gücüne güven. Rakibin hamlesinin amacını göremediysen, bir amaç taşımadığını varsay.   

16Geçerli bir nedeni yoksa feda yapma.   

17Eğer rakibin fedasını kabul etmek veya etmemek arasında bir karar veremiyorsan, kabul et.   

18Çok aletle hücum et. Sadece 1 – 2 aletle hücum etme.   

19Rakibin çifte tehditlerine dikkat et.   

20Merkez için oyna: onu koru, kontrol et, ele geçir, etkile.   

21Merkezi piyonlarla ele geçirmek için savaş.   

22Dikkatsiz piyon hamleleri yapma.  Açılışta mümkün olduğunca az piyon hamlesi yaparak gelişimini tamamla.   

23Mantıklı olmak koşuluyla, merkez piyonlarını 2 sür.   

24Açılışta, mümkün olduğunca, sadece merkez piyonlarını oyna. Tabi açılışın temelinde diğer piyonları oynamak yoksa.   

25Fillerinizi, merkez piyonlarınızı tek sürerek önlerini kapatmadan önce geliştirmeye çalışın.   

26Aletlerinizi, özellikle de atlarınızı, olabildiğince çabuk, merkeze doğru geliştirin.   

27Amaçlı bir şekilde gelişin; sadece geliştirmiş olmak için bir aleti oynamayın.   

28Zaman (veya hamle) kaybetmeyin. Her hamlede yeni bir alet geliştirmeye çalışın. Açılışta, geçerli bir nedeniniz yoksa, aynı taşı 2 veya daha fazla kere oynamayın.   

29Gelişimde, tehditler de yapmaya çalışın. Fakat gereksiz (geçersiz) tehditler yapmayın.   

30Öncelikle minör aletleri (atları ve filleri) geliştirin.  Şah kanadındaki aletleri, vezir kanadındakilerden daha önce geliştirin ve atları fillerden önce geliştirin.   

31Değiş-tokuşlarda da gelişmeye çalışın.   

32Gelişim avantajınız varsa, bunu değerlendirmek için hücum edin. Hücum etmezseniz, karşı taraf gelişimini tamamladığında avantajınız kalmaz.   

33Eğer açılışın gereği değilse, vezirinizi çok erken çıkmayın.   

34Taşlarınıza olabildiğince alan yaratmaya çalışın.   

35Açık hatları ele geçirin.   

36Kalelerinizi açık hatlara gelin, veya açılacak olan hatlara gelin.   

37Erken rok atın.   

38Rakibin rok atmasına engel olmaya çalışın. Onu merkezde kalmaya mahkum edin, özellikle açık oyunlarda.   

39Rakiplerinizin taşlarını açmaza alın. Kendi taşlarınızın açmaza girmemesine çalışın. Açmaza alınmışsanız, en kısa zamanda, açmazdan kurtulmaya çalışın.   

40Açmaza aldığınız taşları, eğer yararlı bir amacınız yoksa almayın. Mümkünse, onlara başka taşlarla da, özellikle piyonlarla, hücum etmeye çalışın.   

41Rok attıktan sonra, zorunlu olmadıkça, şahın önündeki piyonları oynamayın.   

42Rakip şaha hücum etmek için, etrafındaki karelerden birini seçin.   

43Rakibin, senin bir renkte hareket eden filinle aynı renkte fili yoksa (filin karşıtsızsa), bu filinin hücum edebileceği kareler seç.   

44Özellikle karşıtsız filinin rengindeki karelerde taktik olanaklar araştır.   

45Hücum eden taşlarını, diğer taşlarınla hücumda destekle. Örneğin kalelerini ve gerekirse vezirini de arka arkaya getirerek (batarya oluşturarak) hücumu destekle.   

46Taktik fırsatlar başka türlü gerektirmiyorsa, bataryada en önde en değersiz taşın olsun.   

47Hamlelerinin etkinliğini artır.  Esnek hamleler yap.   

48Bir hatta kontrolünü artırmak için, kalelerini çiftle, gerekirse vezirini de o hatta getir.   

49Açık mı, kapalı mı bir oyun olduğunu irdele ve ona göre oyna.   

50Açık oyunlarda fillerini koru (atlarını değiştir), kapalı oyunlarda atlarını koru (fillerini değiştir).   

51Fillerini etkin hale getirmek için, piyonlarını öbür renkteki karelere getir.   

52Zayıflıkların, rakibin etkin filinin ters renkteki karelerde olsun.   

53Materyal olarak öndeysen veya hücuma uğruyorsan, taşları değiş-tokuşla azalt. Materyal olarak gerideysen veya hücum yapıyorsan, değiş-tokuşlardan kaçın.   

54Bir plan yap, onu uygula ve planına sadık kal. Planını sadece gerekiyorsa değiştir.   

55Alan avantajı elde etmek için, genellikle zamandan fedakarlık etmen gerekir.   

56Kramp (sıkışık) durumdaysan, değiş-tokuşlarla rahatlamaya çalış.   

57Kötü (etkin olmayan) aletlerini, rakibin etkin aletleri ile değiş-tokuş yap.   

58Eğer konumun özellikleri belirsizse, planını gizle (açığa vuran hamleleri sonraya sakla). Planını açığa vurmayan hamleler yap.   

59Alan kazanmak veya hat açmak için, piyonlarını ilerlet.   

60Eğer merkez bloke ise, otomatik olarak rok atma.   

61Eğer gelişimde geriysen, oyunu (özellikle merkezi) kapalı tut.   

62Küçük avantajları biriktir.  Tek bir avantaj oyunu kazanmaya yetmeyebilir. Ama birkaç avantaj sana oyunu kazandırır.   

63Yedinci yatayı ele geçirmeye çalış, özellikle kalelerinle.   

64Analitik yöntemi kullan.  Ne yapacağını bilmiyorsan, önce konumu değerlendir, ve bu değerlendirmenle ilgili uygun soruları sor.